Gebelik Hesaplama Logo
Blogİletişim

Riskli Gebelik Nedir? Belirtileri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

2025-07-01

Her hamilelik benzersizdir ve genellikle doğal bir süreçtir. Ancak bazı durumlarda gebelik süreci, hem anne adayı hem de bebek açısından normalden daha fazla tıbbi takip ve dikkat gerektirebilir. Bu durumlar "riskli gebelik" olarak tanımlanır. Riskli gebelikler, gebelik boyunca veya doğum sırasında komplikasyon yaşanma ihtimalinin arttığı durumları kapsar.

Riskli gebelik yaşamak, mutlaka kötü sonuçlanacağı anlamına gelmez. Ancak bu durumda düzenli takip, doğru teşhis ve zamanında müdahale hayati önem taşır. Peki riskli gebelik nedir, hangi belirtilerle kendini gösterir ve nelere dikkat edilmelidir?

Riskli Gebelik Nedir?

Riskli gebelik, annenin ya da bebeğin sağlığını tehdit eden bir veya birden fazla faktörün bulunduğu, gebelik sürecinin normalden farklı ilerlediği durumları ifade eder. Bu risk faktörleri gebelik öncesinde (prekonsepsiyonel), gebelik sırasında ya da doğuma yakın dönemde ortaya çıkabilir.

Bazı riskli gebelikler gebelik oluşmadan önce bilinebilirken, bazıları gebelik ilerledikçe belirginleşebilir.

Kimler Riskli Gebelik Adayıdır?

Riskli gebelik, herkesin başına gelebilir. Ancak aşağıdaki gruplar bu durum açısından daha yüksek risk taşır:

Anneye Ait Risk Faktörleri

  • 35 yaş üstü veya 18 yaş altı anne adayları
  • Aşırı kilolu (obez) veya aşırı zayıf olanlar
  • Yüksek tansiyon (preeklampsi riski)
  • Diyabet (tip 1, tip 2 veya gebelik diyabeti)
  • Kalp, tiroid veya böbrek hastalıkları
  • Otoimmün hastalıklar (lupus, romatoid artrit vb.)
  • Kan pıhtılaşma bozuklukları
  • Geçmişte düşük, erken doğum veya ölü doğum yaşamış olmak
  • Çoğul gebelik (ikiz, üçüz vb.)
  • Sigara, alkol veya madde kullanımı
  • Düşük sosyoekonomik durum veya yetersiz beslenme

Bebeğe Ait Risk Faktörleri

  • Genetik veya kromozomal anomaliler riski
  • Gelişme geriliği (IUGR)
  • Amniyotik sıvı azlığı veya fazlalığı
  • Doğum kusurları (nöral tüp defekti, kalp anomalileri vb.)
  • Dış gebelik
  • Plasenta previa veya plasenta dekolmanı gibi plasental problemler

Riskli Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Bazı belirtiler, riskli bir gebeliğin habercisi olabilir. Aşağıdaki durumlar görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır:

  • Vajinal kanama veya lekelenme
  • Şiddetli karın veya kasık ağrısı
  • Yüksek tansiyon (baş ağrısı, bulanık görme ile birlikte)
  • Ani kilo alımı ve ellerde-ayaklarda ödem
  • Bebeğin hareketlerinde azalma
  • Yoğun mide bulantısı ve kusma (hiperemezis)
  • Ateş ve idrar yaparken yanma
  • Aniden gelen sıvı (erken su gelmesi)

Bu belirtiler, erken müdahale edilmesi gereken ciddi komplikasyonların göstergesi olabilir.

Hangi Komplikasyonlar Gelişebilir?

Riskli gebeliklerde aşağıdaki komplikasyonlar görülebilir:

  • Preeklampsi / eklampsi: Gebelik hipertansiyonu ve nöbet riski
  • Gestasyonel diyabet: Kan şekeri kontrolünde zorlanma
  • Plasenta previa: Plasentanın rahim ağzını kapatması
  • Erken doğum: 37. haftadan önce doğum
  • IUGR: Bebeğin gebelik haftasına göre küçük olması
  • Oligohidramnios / polihidramnios: Amniyon sıvısının azlığı / fazlalığı
  • Fetal distres: Bebeğin oksijenlenmesinde sorun olması

Riskli Gebelikte Takip Nasıl Yapılır?

Riskli gebelik yaşayan anne adayları, genellikle daha sık ve ayrıntılı kontrole alınır. Kadın doğum uzmanı, yüksek riskli gebelikler konusunda deneyimli bir perinatolog ile birlikte çalışabilir.

Uygulanan izlem yöntemleri:

  • Sık aralıklarla ultrason kontrolleri
  • NST (Non-Stress Test) ve BPP (Biyofizik Profil)
  • Kan şekeri ve tansiyon takibi
  • Fetal büyüme ve gelişim takibi
  • Doppler ultrason ile kan akımı değerlendirmesi

🩺 Gerekli durumlarda hastaneye yatış, steroid enjeksiyonu (erken doğum riski için) veya doğum şeklinin erken planlanması gerekebilir.

Anne Adayı Nelere Dikkat Etmeli?

Riskli gebelik yaşayan kadınlar, doktor önerilerine uymanın yanı sıra yaşam tarzlarında bazı değişiklikler yapmalıdır:

  • Düzenli ve sağlıklı beslenme
  • Düşük tempolu egzersiz (yürüyüş, gebelik yogası)
  • Stresten uzak durma
  • Yeterli sıvı alımı
  • Sigara, alkol ve kafeinden uzak durmak
  • İlaçları doktor kontrolü olmadan kullanmamak

Riskli Gebeliklerde Doğum Planlaması

Doğum şekli (normal ya da sezaryen) ve zamanı, gebelikteki risk faktörlerine göre belirlenir. Örneğin plasenta previa olan bir anne adayı, vajinal doğum yapamaz ve sezaryenle doğum planlanır. Preeklampsi gibi durumlarda ise doğum, bebeğin ve annenin hayatını korumak için erken dönemde gerçekleşebilir.

Doğumun şekli ve zamanı ile ilgili karar mutlaka doktorunuzun önerisi doğrultusunda alınmalıdır.

Psikolojik Destek ve Bilinçlenme

Riskli gebelikler, anne adayında kaygı, stres ve depresyon gibi psikolojik zorluklara yol açabilir. Bu nedenle psikolojik destek almak, gebelik sürecinde önemli bir ihtiyaç haline gelir. Ayrıca doğru bilgiye ulaşmak, bu süreci daha bilinçli ve kontrollü yönetmenize yardımcı olur.

Gebelikhesaplama.net üzerinden gebelik haftanızı takip edebilir, test zamanlamaları ve bebeğinizin gelişimi hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Sonuç: Riskli Gebelik Korkutmasın, Bilinçlendirsin

Riskli gebelikler sıkı takip ve uygun müdahaleyle sağlıklı şekilde tamamlanabilir. Önemli olan belirtileri doğru okumak, düzenli doktor kontrollerini aksatmamak ve kendinize iyi bakmaktır. Her gebelik farklıdır, dolayısıyla kendi durumunuzu yalnızca doktorunuz değerlendirebilir.

📌 Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir belirti durumunda gecikmeden uzman bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

← Blog Listesine Dön
Riskli Gebelik Nedir? Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Önlenir?