Gebelik Hesaplama Logo
Blogİletişim

NIPT Testi Nedir, Ne Zaman Yapılır? Avantajları ve Riskleri

2025-07-14

Modern gebelik takibi artık sadece ultrason ve kan testleriyle sınırlı değil. Gelişen teknoloji sayesinde, bebekte genetik anomalileri tespit etmek için çok daha hassas ve güvenli testler uygulanabiliyor. Bu testlerden biri de son yıllarda anne adaylarının sıklıkla duyduğu NIPT testidir.

Peki NIPT nedir? Ne zaman yapılır? Hangi hastalıkları tarar? Güvenilir midir? Avantajları ve sınırlamaları nelerdir? Tüm bu soruların cevaplarını bu yazıda detaylıca bulabilirsiniz.

NIPT Nedir?

NIPT, İngilizce “Non-Invasive Prenatal Testing” ifadesinin kısaltmasıdır. Türkçesiyle “non-invaziv (girişim gerektirmeyen) prenatal test” anlamına gelir. NIPT, anne kanında dolaşan fetal DNA parçacıklarını analiz ederek, bebeğin genetik sağlığı hakkında bilgi verir.

Klasik tarama testlerinden farklı olarak, NIPT testi direkt olarak bebeğe ait genetik materyali inceleyerek Down sendromu (Trizomi 21) ve diğer bazı kromozomal bozuklukların riskini oldukça yüksek doğrulukla tespit eder.

NIPT Testi Ne Zaman Yapılır?

NIPT testi, gebeliğin 10. haftasından itibaren uygulanabilir. Bu haftadan önce, fetusa ait DNA anne kanında yeterli oranda bulunmadığı için test yapılamaz.

Test için sadece anne adayından alınan kan örneği yeterlidir. Açlık veya özel bir hazırlık gerektirmez. Laboratuvar ortamında özel analiz yöntemleri ile fetal DNA incelenir ve sonuçlar ortalama 5–10 iş günü içinde çıkar.

NIPT Testi Hangi Anomalileri Tespit Eder?

NIPT, öncelikle üç temel kromozom anomalisini tarar:

  • Trizomi 21 (Down sendromu)
  • Trizomi 18 (Edwards sendromu)
  • Trizomi 13 (Patau sendromu)

Bazı gelişmiş paneller ile birlikte şunlar da taranabilir:

  • Cinsiyet kromozomu anomalileri (Turner sendromu, Klinefelter vb.)
  • Mikrodelesyon sendromları (DiGeorge sendromu gibi)
  • Bebeğin cinsiyeti (isteğe bağlı)

🔎 Unutulmamalıdır ki, NIPT bir tarama testidir, tanı testi değildir. Risk tespit edilirse, kesin tanı için amniyosentez gibi girişimsel testler gerekebilir.

NIPT Kimlere Önerilir?

Her anne adayı NIPT testi yaptırabilir. Ancak bazı durumlarda bu test özellikle önerilir:

  • 35 yaş ve üzerindeki anne adayları
  • Önceki gebelikte kromozomal anomali öyküsü olanlar
  • İkili veya üçlü test sonucu yüksek riskli çıkanlar
  • Tüp bebekle hamile kalanlar
  • Kromozomal hastalık taşıyıcısı olan çiftler

NIPT Testinin Avantajları

NIPT, klasik tarama testlerine göre çok daha hassas ve güvenilir sonuçlar sunar. İşte öne çıkan avantajları:

1. Yüksek doğruluk oranı

  • Down sendromu için doğruluk oranı %99’a kadar çıkar.
  • Yanlış pozitif oranı düşüktür.

2. Güvenli ve ağrısız

  • Sadece kan alınarak yapılır.
  • Bebek için hiçbir risk taşımaz.
  • Amniyosentez gibi düşük riski yoktur.

3. Erken sonuç

    1. haftadan itibaren uygulanabilir.
  • Gebeliğin erken döneminde bilgi sağlar.

4. Cinsiyet belirleme imkânı

  • Bebeğin cinsiyeti genetik olarak belirlenebilir.
  • Cinsiyet sonuçları da %99 doğrulukla verilir.

5. Gelişmiş genetik tarama seçenekleri

  • Talebe göre mikrodelesyon sendromları da analiz edilebilir.

NIPT Testinin Sınırlamaları ve Riskleri

Her ne kadar oldukça güvenilir olsa da, NIPT testinin bazı sınırlamaları vardır:

1. Tanı testi değildir

  • Pozitif sonuç çıkarsa mutlaka tanı testi (amniyosentez) ile doğrulanmalıdır.

2. Tüm anomalileri kapsamaz

  • NIPT sadece belirli kromozom bozukluklarını tarar.
  • Anatomik veya yapısal doğum kusurlarını göstermez.

3. İkiz gebeliklerde daha sınırlıdır

  • Özellikle mikrodelesyon gibi daha karmaşık analizlerde hassasiyeti düşebilir.

4. Yalancı pozitif / negatif sonuçlar olabilir

  • Özellikle plasental mozaikizm gibi özel durumlarda test yanlış sonuç verebilir.

⚠️ NIPT sonucu “düşük riskli” çıksa bile, bu %100 sağlıklı bir bebek garantisi değildir. Tüm gebeliklerde detaylı ultrason takibi devam etmelidir.

NIPT ve Diğer Testlerle Karşılaştırma

ÖzellikNIPT Testiİkili/Üçlü TestAmniyosentez
Uygulama Zamanı10. haftadan itibaren11–20. haftalar16. hafta sonrası
Doğruluk Oranı%99’a kadar%85–90 arası%100
Girişimsel RiskYokYokVar (düşük riski)
Tanı Testi mi?Hayır (tarama)Hayır (tarama)Evet (kesin tanı)
Bebek İçin GüvenliEvetEvetHayır (riski var)

NIPT Testi Sonrası Ne Yapılır?

  • Düşük riskli sonuç: Standart gebelik takibine devam edilir.
  • Yüksek riskli sonuç: Perinatoloji uzmanına yönlendirme yapılır. Tanı testleri önerilir (amniyosentez, CVS).

Sonuçlar ne olursa olsun, karar sürecinde duygusal destek alınması önemlidir. Genetik danışmanlık bu süreçte anne-baba adaylarına doğru rehberliği sağlar.

NIPT Fiyatları ve Uygulama Yerleri

NIPT testi SGK tarafından karşılanmamaktadır ve özel laboratuvarlarda yapılır. 2025 yılı itibarıyla fiyatlar 7.000 – 15.000 TL arasında değişmektedir. Testin içeriğine ve yapılan laboratuvara göre fiyat farklılık gösterebilir.

💡 Fiyat ve içerik detayları için kadın doğum uzmanınızdan ya da genetik laboratuvarlardan bilgi almanız önerilir.

Sonuç: NIPT ile Daha Güvenli Bir Gebelik Takibi

NIPT testi, gebelikte karşılaşılabilecek genetik sorunların erken ve güvenli bir şekilde taranmasına imkân tanıyan, modern ve etkili bir testtir. Özellikle ileri yaş gebeliklerde veya tarama testlerinde risk çıkan durumlarda büyük avantaj sağlar.

Ancak bu testin tanı koymadığını unutmamak gerekir. Her zaman uzman doktor rehberliğinde değerlendirilmelidir.

Gebelikhesaplama.net olarak, gebelik haftanızı ve yapılması gereken testleri kolayca takip edebilmeniz için yanınızdayız. NIPT testinin zamanlamasını doğru belirlemek ve gebelik takviminizi oluşturmak için haftalık hesaplama araçlarımızı kullanabilirsiniz.

📌 Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Her türlü gebelik testinin değerlendirmesi ve yorumlanması için mutlaka kadın doğum uzmanınıza başvurunuz.

← Blog Listesine Dön