Hamilelik, kadınların hayatındaki en özel ve dönüştürücü dönemlerden biridir. Bu süreçte hem annenin hem de bebeğin vücudunda olağanüstü değişimler gerçekleşir. Bebeğiniz sadece birkaç hücreden oluşan bir embriyodan, tam teşekküllü bir insan formuna dönüşür. Bu büyüleyici gelişim süreci, gebelik haftalarına göre adım adım ilerler. Peki bebeğiniz hangi haftada ne kadar gelişmiş olur? İşte hafta hafta gebelikte bebek gelişimi rehberiniz.
| Gebelik Haftaları | Bebeğin Gelişimi Özeti |
|---|---|
| 1–4. haftalar | Döllenme, hücre bölünmesi, rahme yerleşme |
| 5–8. haftalar | Kalp atışı başlar, temel organlar oluşmaya başlar |
| 9–12. haftalar | Fetüs oluşur, yüz hatları ve organ sistemleri gelişir |
| 13–16. haftalar | Cinsiyet tahmini yapılabilir, mimikler belirginleşir |
| 17–20. haftalar | Hareket hissedilebilir, detaylı ultrason yapılır |
| 21–24. haftalar | Tat alma başlar, uyku döngüleri gelişir |
| 25–28. haftalar | Göz kapakları açılır, tepki verme artar |
| 29–32. haftalar | Kilo artışı hızlanır, bağışıklık sistemi gelişir |
| 33–36. haftalar | Doğum pozisyonu alınır, hareketler azalır |
| 37–40. haftalar | Akciğerler gelişir, bebek doğuma tamamen hazırdır |
Gebelik haftaları, son adet tarihi (SAT) esas alınarak hesaplanır. Bu nedenle gebeliğin ilk haftasında aslında henüz döllenme gerçekleşmemiştir. Yumurtlama genellikle 2. haftanın sonunda olur. Döllenmiş yumurta, fallop tüplerinden rahme doğru ilerleyerek 5–6. günde rahim duvarına tutunur.
Bu erken evrede embriyo, blastosist adı verilen hücre topu şeklindedir. Rahme başarılı şekilde yerleşirse, gebelik hormonu olan hCG salgılanmaya başlar ve gebelik testi pozitif sonuç verir.
Bu hafta embriyo hızla gelişmeye başlar. Kalp, beyin, sinir sistemi ve omurilik gibi temel yapılar oluşur. Çoğu kadın bu hafta içerisinde adet gecikmesi yaşar ve hamile olduğunu öğrenir.
Bebeğinizin kalbi atmaya başlar! Ultrasonla kalp atışı görülebilir. Embriyo yaklaşık 4–6 mm uzunluğundadır. Gözler, kulaklar, kollar ve bacak tomurcukları belirmeye başlar.
Bebeğin beyni hızla gelişir. Ellerin ve ayakların taslağı şekillenmeye başlar. Sindirim sistemi ve akciğerler de oluşum sürecindedir. Bu dönemde mide bulantısı ve halsizlik gibi erken gebelik belirtileri yoğun yaşanabilir.
Embriyo artık fetüs adını alır. Kuyruk kaybolur, bebek daha insan formuna benzemeye başlar. Kalp atışı daha güçlüdür. Bebeğin boyu 2.5 cm’ye yaklaşır.
Tüm hayati organlar gelişmiştir ancak hâlâ büyüme ve olgunlaşma sürecindedir. Parmaklar oluşur, tırnaklar çıkmaya başlar. Bebek artık kendi başına hareket eder ancak bu hareketler annenin hissedebileceği seviyede değildir.
Yüz hatları netleşir, burun kemeri, çene, göz kapakları oluşur. Böbrekler çalışmaya başlar, idrar üretimi gerçekleşir. Kemikler gelişmeye başlar. İlk trimester (ilk 3 aylık dönem) sona yaklaşır.
Riskli dönem geride kalmıştır. Bebeğin boyu yaklaşık 7–8 cm’dir. Karaciğer safra üretimine, pankreas insülin üretimine başlar. Cinsiyet ultrasonla tahmin edilebilir hâle gelebilir.
Bebek artık daha orantılı bir şekle sahiptir. Kaslar güçlenir, yüz mimikleri gelişir. Anne adayı ikinci trimesterle birlikte kendini daha enerjik hisseder.
Bebeğin vücudu tüylerle (lanugo) kaplanmaya başlar. Cilt hâlâ incedir. Kas hareketleri daha belirgindir, ultrasonla emme, esneme gibi davranışlar izlenebilir.
Bebeğin iskeleti sertleşir. Kalp, doppler cihazıyla net duyulabilir. Bebeğiniz seslere tepki vermeye başlar. İlk tekme hissi bu haftalarda ortaya çıkabilir, özellikle daha önce doğum yapmış kadınlarda.
Bu haftalarda detaylı ultrason (anatomik tarama) yapılır. Tüm organlar gözden geçirilir. Bebeğin kilosu yaklaşık 250–300 gram, boyu 25 cm’ye yaklaşır. Cinsiyet bu haftalarda büyük oranda netleşir.
Bebek artık tatları ayırt edebilir. Amniyotik sıvı içerisindeki tatları yutabilir. Gözler yavaş yavaş açılmaya başlar. Bebek düzenli uyuma ve uyanma döngülerine girer.
Akciğerler gelişir ama henüz tam olgunlaşmamıştır. Bu haftadan itibaren bebek dış ortamda yaşam şansı kazanmaya başlar (erken doğum durumunda yoğun bakım desteğiyle).
Bebek hızlı kilo alır. Beyin kıvrımları gelişir. Göz kapakları açılır. Seslere, ışığa ve dokunuşlara tepki verir. Bu haftalarda bebek hıçkırık şeklinde hareketler yapabilir. Akciğerler henüz tam fonksiyonel değildir ama hızla olgunlaşır.
Kaslar güçlendikçe tekmeler daha sert hissedilir. Bebeğin cildi artık daha pürüzsüzdür. Kafatası yumuşak kalmaya devam eder. Bağışıklık sistemi gelişmeye başlar. Bebek daha fazla uyur, rüya görme evreleri (REM) başlar.
Bebeğin pozisyonu doğum pozisyonuna geçebilir (baş aşağı). Yağ dokusu artar, refleksleri gelişir. Anne rahminde daha az yer kalmaya başlar, bu nedenle hareketler azalabilir ama daha belirgin hâle gelir.
Artık bebek tam donanımlıdır. 37. haftadan itibaren doğum "miadında" kabul edilir. Bebek yaklaşık 3–3.5 kg ağırlığında, 48–52 cm boyundadır. Doğum her an gerçekleşebilir. Akciğerler tamamen gelişmiştir. Bebeğiniz doğumdan sonra dış ortama hazırdır.
Gebelik süreci boyunca bebeğinizin gelişimi haftadan haftaya büyük farklılıklar gösterir. Bu dönemi bilinçli şekilde takip etmek, hem fiziksel hem de duygusal hazırlık açısından oldukça önemlidir. Gebelikhesaplama.net olarak sunduğumuz araçlarla gebelik haftanızı kolayca hesaplayabilir ve bebeğinizin gelişimini adım adım izleyebilirsiniz.
🔔 Unutmayın: Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Bebeğinizin sağlığıyla ilgili en doğru ve kişisel bilgiyi kadın doğum doktorunuzdan alınız.
